Dr. Musli Vërbani
Ligji rregullativ
- Ligji rregullativ vendos rregullat, ndërsa rregullat e ligjit rregullativ janë:
- Shkaku ligjor,
- kushti ligjor dhe
- pengesa ligjore.
Shembull i shkakut ligjor:
Thënia e Zotit të Lartmadhëruar:
“Fale namazin në moment të kalimit të diellit (nga zeniti).”, kjo do të thotë se hyrja e kohës është shkak i obligueshmërisë së namazit të drekës.
Shembull i kushtit ligjor:
Haxhi është farz, por kusht i këtij farzi është mundësia materiale dhe trupore. Zoti i Lartmadhëruar thotë: “Për obligim ndaj Allahut, Allahu ka bërë obligim për njerëzit ta kryejnë haxhin në shtëpinë e Tij (me kusht) për ata, të cilët kanë mundësi dhe kanë rrugëdalje (për ta kryer)”.
Shembull i pengesës ligjore:
Trashëgimtari nuk trashëgon nga i trashëguari nëse e vret atë sepse vrasja e tij bëhet pengesë ligjore për ta trashëguar. Muhamedi a.s. thotë: “Vrasësi nuk trashëgon nga trashëgimia (e të vrarit).”
- Ligji obligativ ose urdhëron një veprim ose ndalon për të vepruar ose të jep të drejtën për të zgjedhur në mes të veprimit ose mosveprimit.
– Shembull i urdhëresës: “Faleni namazin”.
– Shembull i ndalesës: “Ju është ndaluar juve cofëtina, gjaku dhe mishi i derrit”.
– Shembull i zgjedhjes së veprimit: “Dhe nuk keni kurrfarë mëkati, për atë, nëse keni kompensuar diçka në të”.