“HISTORI TË SEHABEVE DHE NJERËZVE TË MIRË”

Autor: Muhamed Mutevel-li Sharavi

Përktheu: Dr. Musli Vërbani

–

Termi “munafik” rrjedh nga fjala e zvarranikut “mihësit”. Zvarraniku është gjallesë e ngjashme me miun i cili jeton në male shkëmbore. Kur e ndjekë ndonjë kafshë tjetër për ta rrëmbyer, ai me të shpejtë shkon te shkëmbi për t’u siguruar. Ai hapë shumë vrima në ato shkëmbinjtë për të pasur rrugëdalje. Ato vrima janë dyer të pasme për të shpëtuar nga gllabërimi. Dhe i bie se i ka hapur vrimat për veten e vet. E mashtron tjetrin dhe nuk mund të zihet.

 Kështu e shohim se munafiku është në kundërshtim me veten e vet, e thotë atë që vet nuk e beson. Përderisa besimtari është në harmoni me veten e vet, e thotë atë që e ka në zemër.

 Po ashtu edhe pabesimtari është në harmoni me atë që e thotë, e thotë atë që e ka në zemër, mirëpo munafiku lëkundet me veten e vet. Gjuha e tij e thotë fjalën e besimit, ndërsa zemra e tij e fshehë pabesimin. Kështu ndeshen pjesët e trupit të munafikut dhe kur të ndeshet zemra me gjuhën, nuk gjen qetësi në shpirtin e tij. Mjafton ajo se munafiku është në kundërthënie me pjesët e trupit të vet.

Allahu i përshkruan munafikët si në vijim:

“E kur i takojnë ata që besuan thonë: “Ne besojmë!” por kur veçohen me djajtë e vet u thonë: “Ne jemi me ju, ne vetëm jemi tallur”. (Bekare: 14).

Kështu ai e ka humbur identitetin sepse njeriu nuk e humb identitetin përderisa është në harmoni me vetveten dhe deri përderisa nuk ka ndonjë organ të tij i cili e kundërshton organin tjetër. Mirëpo individi te i cili ka kundërshtime në vetvete gjithmonë jeton me brenga dhe hamendje. Kështu që ai tenton të largohet nga realiteti dhe konsumon substanca narkotike e të ngjashme. Nuk është zgjidhje që njeriu të dehet para ngjarjeve, por patjetër duhet të ballafaqohet me ngjarjet për të bë zgjidhje.

Munafiku nuk ka mundësi që ta bëj një gjë të tillë, andaj fundoset. Zoti i Madhërishëm thotë:

“Kur hipokritët dhe ata që në zemrat e tyre kishte sëmundje (dyshim) thanë: “Këta (muslimanët) i ka mashtruar feja e tyre, s’kanë fuqi të luftojnë.” (Enfal: 49).

Besimtarët, pasi të triumfojnë, e forcojnë besimin edhe më shumë, po ashtu e forcojnë vetëbesimin edhe më shumë dhe mbushen me besim, pastaj munafikët i shikojnë me zili dhe me urrejtje. Kjo ngase i urrejnë besimtarët dhe nuk ua duan atyre të mirën. Me hipokrizinë e tyre ata llogariten të jenë pabesimtarë. Në zemrat e tyre kanë urrejtje patologjike ndaj muslimanëve dhe kur bisedojnë në mes vete thonë: Këta janë mashtruar me fenë e tyre, mirëpo besimtarët nuk janë mashtruar me fenë e tyre. Kjo nga shkaku se esenca e mashtrimit është që ti të mashtrohesh me një cilësi që të bën të bëhesh si tjetri.

 Besimtari në momentin kur triumfon nuk krenohet me veten e vet, por krenohet me Zotin e Fuqishëm dhe Famëlartë, dhe edhe më shumë bëhet i devotshëm dhe e falënderon Zotin për triumfin, ndërsa i mashtruari është ai i cili begatinë dhe të mirën ia vesh vetes së vet.

Besimtarët çdo gjë ia lënë Allahut Famëlartë. Kjo nga shkaku se ata e dinë se të mirat janë të Allahut, dhe se të mirat janë të pakufishme. Përderisa të mirat nuk hiqen nga njeriu prej Zotit, Zoti i shtron ato. Kjo nga shkaku se besimtari e di se me siguri janë nga Zoti dhe ia përshkruan Atij.

I mashtruari gjithmonë e ngritë veten lartë, kjo është specifikë e tij, ndërsa e kundërta është te besimtari, ai kurrë nuk e ngritë veten e vet. Kjo nga shkaku se e di se nga buron mirësia, e di se mirësia i takon Allahut Famëlartë. Për këtë arsye, Allahu Famëlartë besimtarët i cilëson si në vijim:

“Të ashpër ndaj pabesimtarëve, të mëshirshëm në mes vete”. (Fet’h: 29)

Në këtë rast “ashpërsi” nuk është vetëmashtrim, por është natyrshmëri dhe personalitet. Po të ishte vetëmashtrim, nuk do të ishte natyrshmëri dhe personalitet. Po të ishte vetëmashtrim, do të mbetej siç është, mirëpo besimtari është i ashpër me pabesimtarët dhe i butë me besimtarët. Besimtari nuk tregohet arrogant asnjëherë.

Besimi i tij nuk e bënë statik dhe të ngurtë. Kjo nga shkaku se besimi ia mundëson besimtarëve të jenë në harmonizim me ngjarjet. Për këtë arsye, e shohim se besimtari nuk është absolutisht vetëm i ashpër, nga shkaku se prej tij kërkohet të jetë i mëshirshëm me besimtarët, dhe as nuk është absolut i mëshirshëm, sepse kërkohet që të jetë i ashpër përballë pabesimtarëve.

Ebu Bekri r.a. shquhet me atë se qante shumë nga frika prej Allahut, zemrën e kishte të mbushur me mëshirë ndaj besimtarëve. Mirëpo kur ka ndodhur lufta ndaj renegatëve të cilët e kanë mohuar zekatin, çka ka ndodhur?

Janë ulur për të biseduar ai dhe Omer bin Hatabi. Dihet se Omeri shquhet për rigorozitet. Ata dy janë ulur për t’u konsultuar. Omeri r.a. mendonte se nuk duhet luftuar me renegatët të cilët e kishin penguar institucionin e zekatit. Kjo nga shkaku se ata kanë thënë:

“La-Ilahe il-lell-Llah”.

Ebu Bekri ka thënë: “Për Zotin do t’i luftoj ata të cilët e bëjnë ndarjen në mes të namazit dhe zekatit.”

Zekati është e drejtë materiale. Për Zotin po të më pengonin edhe duke më lidhur, do t’i luftoja penguesit, ngase zekati është dhënë në kohën e pejgamberit a.s.

Ky ishte Ebu Bekri, i cili shquhet me atë se qante shumë nga frika prej Allahut.

Ebu Bekri i cili e kishte mbushur zemrën plot mëshirë për besimtarët. Ai me forcë dhe me ashpërsi proklamonte se do t’i luftonte ata të cilët shpërfillin ligjet e Zotit dhe të cilët pengojnë dhe mohojnë zekatin.

Po të vepronte kështu Omeri, njerëzit do të thoshin: “Ne e dimë ashpërsinë e tij, ai e ka specifikë ashpërsinë”. Mirëpo, të ndodhë kjo nga një njeri i mirë, i butë me natyrshmëri mëshire dhe butësi, është një çështje tjetër, e ajo është se besimtari është i ashpër në ballafaqim me pabesimin.

Kështu pra. Besimtari as nuk është vetëm i ashpër dhe as nuk është vetëm i butë. Por është i ashpër kur kërkohet ashpërsia, dhe i butë kur kërkohet butësia, është fisnik kur kërkohet fisnikëria, është i nënshtruar kur kërkohet nënshtrimi: Kështu pra, thënia e munafikëve: “ata i ka mashtruar feja e tyre”, nuk ka bazë të shëndoshë, por është mendim i cili buron nga hipokrizia e tyre. Pse?

Përgjigjja:

Nga shkaku se besimtarët gjithmonë i mbështeten Allahut, çdo gjë ia përshkruajnë Allahut:

“Pa dyshim se Allahu është i Fuqishëm, i Urtë”. (Enfalë: 49).

Përderisa Zoti është i Fuqishëm, ai i cili beson në Zotin është i fuqishëm. Allahu i Madhërishëm thotë:

“Fuqia dhe krenaria i takon Zotit, të dërguarit të Tij dhe besimtarëve.” (Munafikunë: 8).

Përderisa Allahu është i Urtë, edhe besimtarëve u jep urtësi.

Mbështetja në Zotin nënkupton që çështjet e tua t’i lësh te Allahu Famëlartë.

Çështja e parë e atyre çështjeve është se të ka urdhëruar të veprosh në bazë të shkaqeve. Kurrë mos i anashkalo shkaqet, por gjithmonë paso shkaqet dhe paralelisht kësaj mbështetju Zotit. E nëse nuk ke sukses, atëherë ekziston shkaktari. Allahu Famëlartë u ka thënë besimtarëve:

“Luftoni ata, Allahu i dënon nëpërmjet duarve tuaja.” (El-Munafikunë: 8).

Allahu Famëlartë na ka urdhëruar të angazhohemi dhe të punojmë:

“Ecni (veproni) në të gjitha anët e saj dhe ushqehuni me furnizimet e Tij”. (Et-Tevbe: 14).

Allahu Famëlartë ashtu siç i ka urdhëruar besimtarët që të luftojnë dhe t’i pasojnë shkaqet, nga shkaku se Allahu i dënon pabesimtarët nëpërmjet duarve të besimtarëve, i ka urdhëruar që të angazhohen dhe të veprojnë për të siguruar furnizim. Ti, kur mbështetesh te Zoti, e dërgon lëndën nga një cilësi në një cilësi tjetër. Kjo nga shkaku se mbështetja në Zotin është çështje (vepër) e zemrave, ndërsa veprimet bëhen me duar. Mos i bëni mbështetje veprimeve të gjymtyrëve. Kjo nga shkaku se gjymtyrët veprojnë në bazë të shkaqeve, ndërsa zemrat mbështeten në Allahun. Kështu e kuptojmë se mbështetja e vërtetë e gjymtyrëve është që të veprojnë. Për këtë arsye patjetër duhet që të veprohet, dhe të pasohen shkaqet paralelisht duke u mbështetur në Allahun. Patjetër se duhet t’i kushtojmë vëmendje çështjes së hipokritëve në Bedër, për të cilët Allahu Famëlartë ka thënë: Kur hipokritët dhe ata që në zemrat e tyre kishte sëmundje (dyshim) thanë:

“Këta (muslimanët) i ka mashtruar feja e tyre (s’kanë fuqi të luftojnë.” (Enfal: 49).

Siç kemi cekur më lartë, hipokritë janë ata të cilët, organet e trupit të tyre bien ndesh në mes vete dhe se gjuhët e tyre bien ndesh me zemrat e tyre.

Sa i përket atyre të cilët i kanë zemrat e sëmura, janë ata të cilët e kanë besimin e dobët. Në kushte të volitshme tregohen se janë muslimanë. Në kushte të vështira largohen nga feja.

Kështu pra, këtu kemi pikën e cila nuk ka siguri, nderë e fisnikëri, sepse këtu kemi çështjen në kundërvlerë të punës. Ndërsa fisnikëri (ndershmëri) është të japësh diçka pa kundërvlerë. Furnizimet në xhenet janë pa kundërvlerë sepse posa të të shkojë diçka në mendje, apo e dëshiron, menjëherë të paraqitet pranë.

Pra… Furnizim në piedestalin fisnik. Allahu Famëlartë e ka bë fisnikërinë atribut të furnizimit. Rizku e di adresën tënde. Rizku e di vendin tënd, ndërsa ti nuk e di adresën e tij, as vendin e tij. Kjo nga shkaku se ti mundohesh shumë në mbjelljen e tokës tënde, pastaj ndodh ndonjë dukuri natyre i godet bimët dhe nuk të rezulton kurrfarë rizku (furnizimi).

Ndonjëherë shkon në ndonjë vend dhe ti pa prit e pa menduar të vjen ndonjë shpërblim me të cilën rezulton furnizim i mjaftueshëm. Kështu pra, Rizku e di vendin tënd dhe vjen te ti, ndërsa ti nuk e di adresën e rizkut. Allahu Famëlartë i ka caktuar hiset e rizkut, andaj secila hise e ndarë për ty, do të vjen te ti, nuk shkon te ndokush tjetër. Ti konsumon ushqim me të cilin kënaqesh, pastaj lukthi yt mundohet dhe e qet jashtë, pastaj vjen ndonjë shpend dhe e merr një pjesë të saj (të cilën e ke nxjerrë jashtë). Ky është rizku i shpendit, i cili të ka munduar ty.

 Ndonjëherë konsumon ushqim i cili transformohet në gjak, pastaj ti shkon jep gjak vullnetar, i cili gjak shkon te tjetri.

Pra, ky ushqim i cili është transformuar në gjak në trupin tënd nuk është rizku yt, por rizk i atij të cilit i është dhënë gjak. Për këtë arsye, nëse e lexojmë Kur’anin, hasim se si Zoti Famëlartë thotë:

“Allahu sjell si shembull një fshat (vendbanim) që ishte i sigurt dhe i qetë, të cilit i vinte furnizimi nga të gjitha anët me bollëk.” (Nahl: 112).

Rizku vjen te ti, ti nuk shkon tek ai. Përderisa rizku në këtë botë është i ndërlidhur me shkaqet e punës, rizku në botën tjetër të vjen pa punuar.

Pas kësaj, Zoti Famëlartë thotë:

“Ndërsa edhe ata që besuan më vonë, e që u shpërngulën dhe luftuan së bashku me ju, janë të njëjtë me ju (në të drejta). E, (sipas dispozitave), farefisi ka më përparësi ndaj njëri-tjetrit (se sa ensarët e muhaxhirinët). Allahu di në hollësi për çdo send.” (Enfalë: 75).

Kush ka besuar nga të parët, ka migruar dhe ka luftuar, atyre u falen gabimet dhe u sigurohet rizku fisnik. Për këtë arsye, ne shohim se Allahu Famëlartë e ka krijuar njeriun dhe për disa çështje nuk ka të drejtë zgjedhjeje, që t’i veprojë ose të mos i veprojë. Besimtari përzgjedhë atë që e dëshiron Allahu dhe e vepron atë që ka thënë: “Veproje!”, dhe nuk e vepron atë për të cilën ka thënë: “Mos e vepro!”. Kjo është sikurse e ka përzgjedhur dëshirën e Allahut me ligjësim.

Koncepti i Imanit është ajo çka stabilizohet në zemrën tënde dhe të besosh në Allahun në të gjitha atributet e përsosura, dhe në krijimin e kësaj vasione dhe krijimin tonë. Ne kemi ardhur në këtë gjithësi të cilën Allahu e ka përgatitur për ne çka është më së miri, çdo gjë është e nënshtruar në shërbim të njeriut. Pastaj Allahu Famëlartë na e ka dhënë të drejtën e përzgjedhjes në disa çështje dhe me mëshirën e tij ka bë disa çështje në të cilat nuk kemi qasje, por jemi të detyruar t’i pranojmë ashtu siç janë.

Shembull: Rrahjet e zemrës, qarkullimi i gjakut dhe pjesët e brendshme janë nën kompetencën e Allahut të Lartmadhërishëm. Ti nuk ke qasje në to. Po ashtu frymëmarrjen. Ti merr frymë edhe kur je duke fjetur, dhe nuk e di si ka ndodhur frymëmarrja. Mirëpo veprimet të cilat duhet të veprohen pas të menduarit, ato janë veprime të cilat Allahu i ka bë me të drejtë përzgjedhjeje. Po të dëshironte Krijuesi t’i bënte të imponuara do t’i bënte të imponuara. Po të dëshironte që të besonte i gjithë njerëzimi, do ta bënte të besonte i gjithë njerëzimi, mirëpo Zoti Famëlartë çështjen e besimit e ka bë çështje me të drejtë zgjedhjeje. Kush dëshiron beson, kush dëshiron nuk beson. Kjo, ashtu që Allahu të dijë robërit e Tij se cili i pranon obligimet dhe i vepron dhe cili i kundërshton dhe nuk i vepron.