“Tefsiri mesatar i Kur’anit fisnik” – Vëllimi 1
Autor: Dr. Vehbetu Zuhejli
Përktheu: Dr. Musli Vërbani
–
Si individëve, ashtu edhe shoqërive, mund të ju ndodhë dobësia ose të ju paraqitet harresa ose mëkatbërja. Kështu që, rikujtimi për të mirën, këshillat dhe udhëzimi, janë rruga më e mirë për të shpëtuar nga gabimet dhe i kthimit në seriozitet, vendosmëri dhe në të drejtë.
Për këtë arsye, në islam përsëriten metodat e përkujtimit siç janë rikujtimet gjatë hutbeve të xhumasë, hutbeve të bajrameve dhe festave tjera Islame.
Allahu i Madhërishëm ka urdhëruar specializimin e një komuniteti apo të një grupi për të urdhëruar në të mirë, për të parandaluar nga e keqja dhe për t’u kujdesur për të mos lejuar ndarje dhe përçarje.
Urdhërimi në të mirë dhe parandalimi i së keqes janë farz prej farzeve kolektive. Nëse disa e zbatojnë këtë farz, të tjerët lirohen nga ai farz. Allahu i Madhërishëm ka thënë:
Ajetet 104-109:
Nga ju le të jetë një grup që thërret në atë që është e dobishme, urdhëron për punë të mbara dhe ndalon nga e keqja. Të tillët janë ata të shpëtuarit. (104) E mos u bëni si ata që u ndanë dhe u përçanë pasi u patën zbritur argumentet. Ata do të pësojnë një dënim të madh. (105) Në ditën kur ka fytyra që zbardhen dhe ka fytyra që nxihen. E për sa u përket atyre fytyrave që janë nxirë u (thuhet): “A edhe pas besimit tuaj u bëtë pabesimtarë? Vuani pra dënimin për shkak se ishit që nuk besonit.” (106) Ndërsa atyre që u janë zbardhur, ata janë në mëshirën (Xhenetin) e Allahut dhe aty janë përgjithmonë. (107) Ja, këto që po t’i lexojmë ty janë argumentet e sakta të Allahut. E Allahu nuk është ai që e do padrejtësinë për njerëz. (108) Të Allahut janë ç’ka në qiej dhe ç’ka në tokë dhe vetëm te Allahu kthehen çështjet. (109)
Allahu i Madhërishëm i ka urdhëruar që të gjithë që të bëhen shoqëri e organizuar, e cila nuk i frikësohet askujt, e flet të vërtetën, e parandalon krimin, dhe e cila nuk i frikësohet betejës.
Kjo shoqëri dhe ky umet i organizuar e ka për detyrë të thërret për të mirë. “Urdhri për të mirë” është urdhri të cilën e pranon logjika dhe e parasheh ligji, ndërsa “e keqe” është ajo që nuk e pranon logjika dhe nuk e lejon ligji.
Sigurimi i fesë, sigurimi i të drejtave, vendosja e rendit, zbatimi i emaneteve dhe metodologjia e këtij grupi është siç thotë pejgamberi a.s.: Kush nga ju sheh një të keqe, le ta ndryshojë me dorën e tij, nëse nuk mundet me dorë, le ta largojë me gjuhën e tij, nëse nuk mundet, le ta ndryshojë me zemrën e tij, por në këtë rast imani është më i dobëti.
Ky grup dallohet me shkencë dhe me njohuri për ligjet e sheriatit. Ky grup dallohet me devotshmëri dhe me edukatë të pejgamberëve. Këta janë shembull i moralit dhe vlerave, ata – dhe jo të tjerët – janë të shpëtuar në këtë botë dhe në botën tjetër.
Pastaj, Kur’ani ka treguar që duhet kujdesur që të mos ndodhin konfrontimet dhe përçarjet sikurse te popujt e mëparshëm, pasi që u janë shpalosur atyre ajetet e qarta të cilat kanë udhëzuar për në rrugën e drejtë, për shkak se nuk kanë urdhëruar në të mirë dhe nuk kanë parandaluar nga e keqja, për këtë ata kanë merituar ndëshkim të madh.
Ky dënim i madh do të jetë në ditën e zbardhjes së fytyrave dhe kur do të jenë të lumtur, në anën tjetër errësohen fytyrat e kundërshtarëve të cilët nuk kanë porositur për të drejtën dhe për durim, e të tillët janë prej pabesimtarëve dhe hipokritëve, kur do të shohin se çfarë dënimi të dhimbshëm dhe i përgjithmonshëm është përgatitur për ta.
– Sa i përket atyre të cilëve u errësohet fytyra, në formë nënçmuese dhe poshtëruese u thuhet: A ju keni mohuar pejgamberin Muhamed pas besimit tuaj, atëherë shijojeni dënimin për shkak të mohimit.
– Sa i përket atyre të cilëve do t’u zbardhet fytyra, ata do të jenë në mëshirën e Allahut, në xhenetet e Tij dhe në kënaqësinë e Tij përgjithmonë.
Këto ajete të lartpërmendura përmbajnë dënimin e pabesimtarëve dhe begatitë e besimtarëve. Na lexohen neve me të vërtetën e pamohueshme, pas së cilës nuk ka arsyetim për konfrontim dhe përçarje. Me këto paraqitje, me këto këshilla dhe me këto dispozita, Allahu nuk dëshiron t’u bëjë padrejtësi robërve të Tij, por është në të mirën e tyre në këtë botë dhe në botën tjetër dhe për ta dëshmuar dhe për ta vulosur të vërtetën, në mënyrë që askush të mos e kundërshtoj të vërtetën.
Të Allahut janë gjithçka ka në qiej dhe gjithçka ka në tokë, si posedim, si krijesa, si në aktivitete, si në ligjësim dhe vetëm te Allahu, e jo te askush tjetër, kthehen të gjitha çështjet e krijesave.
Përfundim
Thirrja islame dhe përhapja e saj në botë, urdhërimi në punë të mira dhe parandalimi i punëve të këqija janë prej obligimeve shoqërore në islam. Nga shkaku se, islami është thirrje e së vërtetës, së mirës e lumturisë dhe bashkimit të të gjithë botës dhe nga shkaku se, islami dëshiron pastërtinë e shoqërive nga faktorët të cilët e dëmtojnë dhe e shkatërrojnë, dëshiron shoqëri të fortë, shoqëri intelektuale dhe të qëndrueshme që të ndërtojë civilizimin dhe të zhvillojë shoqërinë bashkëkohore, si në aspektin ekonomik ashtu edhe intelektual.